“Zoek nooit, Wijk niet!”

Dit was, en is nog steeds, de kernspreuk van de Confrérie Saint-Michel, zoals de vereniging bij haar oprichting heette.

Niettegenstaande er in de archieven van de Stad Oudenaarde sporen zijn terug te vinden van activiteiten van een schermgilde in 1514, die trouw had gezworen aan de Graaf Van Vlaanderen, wordt op alle officiële stukken van de vereniging 1815 als oprichtingsdatum vermeld.

Samen met aristocratische oudgedienden van Waterloo en andere naarstige schermers stichtte erkend schermmeester L. Bataille de schermgilde waarvan de reglementen en statuten nog tot in 2000 van toepassing waren. In 1818 erkende het stadsbestuur van Oudenaarde de gilde die toen 46 leden telde. Hoewel er minder geschermd werd rond de jaren van de Belgische onafhankelijkheid groeide de vereniging aan tot 59 leden. Onder het voorzitterschap van de heer P. Raepsaet reikte in 1878 de faam van de gilde tot ver buiten de grenzen naar Nederland en Frankrijk. Uiteindelijk verleende de koning in 1886 een koninklijke titel aan de Confrérie Royale Saint-Michel.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog vielen de activiteiten volledig stil. Daarna werden de activiteiten hervat en vonden er regelmatig tornooien plaats en in 1939 zette toenmalig voorzitter Van der Meersch de eerste stap naar de democratisering van de schermsport. De gilde telde ondertussen 70 leden en heette voortaan de Koninklijke Schermmaatschappij Sint-Michiel Audenaerde.

In 1941 beval de Duitse overheid om alle schermoefeningen te stoppen en verbood alle vergaderingen omdat het bestuur weigerde haar ledenlijst kenbaar te maken.

Pas vanaf 1944 kent de gilde opnieuw een grote bloei met als climax enkele finaleplaatsen op de Belgisch Kampioenschappen vanaf 1946. De schermers konden zich in die jaren gerust meten met de beste nationale schermgilden.

Eind jaren ’70 komt er abrupt een einde aan de euforie. Door het verval van het gebouw waarin de gilde gehuisvest was – de kapel van Maegdendale – en onenigheid onder de leden, verminderde het ledenaantal fel en dreigde de gilde te verdwijnen. In die jaren werden bijna alle historische stukken ontvreemd. Enkel het gildeboek en de breuk konden worden gevrijwaard.

Onder impuls van schermer Antoine Van Nieuwenhuyze maakte de gilde een doorstart op verschillende locaties in de Vlaamse Ardennen. In de jaren ’80 leidde hij een groep van een 15-tal geestdriftige recreatieschermers op, op floret, degen en sabel, waaronder de vrijwilligers die vandaag de motor van de gilde vormen.

Vanaf 1995 vestigde de gilde zich in sportscenter ‘The Loft’ in Ronse, waar het ledenaantal eind jaren ’90 opliep tot 25. In die periode opteerde de gilde ervoor om zich uitsluitend nog toe te leggen op degen.

In 2000 gaf Antoine Van Nieuwenhuyze als voorzitter de fakkel door aan Xavier Foulon die van een gestructureerde jeugdwerking een prioriteit maakte.

Vandaag telt de vereniging een 35-tal leden, waaronder een kleine, maar daarom niet minder gedreven, kern van jeugdige wedstrijdschermers, die niet zonder succes deelnemen aan nationale en internationale wedstrijden.

Het doorsnee lid van de gilde heeft een kritische, maar open geest, interesseert zich aan kunst en cultuur – ook en vooral de Bourgondische – en schuwt een filosofisch debat tussen pot en pint niet.
Zoek nooit, wijk niet!